الزامات مورد نیاز جهت اجرا و آماده سازی مواد اپوکسی پیش از شروع فرایند کفسازی

رزین‌های اپوکسی و هاردنرها یا عوامل پخت آن‌ها واکنش‌دهنده‌های همزمان در یک واکنش شیمیایی در زمان اختلاط کفپوش اپوکسی هستند. تناسب رزین و هاردنر بسیار مهم است. این دو باید در نسبت‌های بسیار مشخصی با هم ترکیب شوند و باید کاملاً مخلوط شوند تا در ترکیب مخلوط همگن ایجاد شود و واکنش کامل را تضمین کند. دمای اجزای ترکیب اپوکسی می تواند تا حد زیادی بر روند اختلاط تأثیر بگذارد و ممکن است نیاز به تنظیم دما باشد.  در این مقاله به صورت جزیی تری به موضوع آماده سازی مواد کفپوش ها و مواد ترمیمی آنها در عملیات اجرای کفپوش اپوکسی طبق دستورالعمل ACI 503  پرداخته می شود. 

شرایط دمایی مواد:

در کار واقعی زمانی که دمای محیط پایین وجود دارد، بهتر است دمای اجزای کفپوش اپوکسی افزایش یابد، زیرا رزین اپوکسی و هاردنر با افزایش دما، کاهش بسیار قابل توجهی از ویسکوزیته را نشان می دهند. ویسکوزیته کمتر اختلاط را بسیار آسانتر و سریعتر می کند. ویسکوزیته کمتر همچنین تمایل به ورود هوا به داخل ترکیب را در حین اختلاط کاهش می دهد. اجزایی که بالاتر از دمای معمولی هستند، زمان کاربری کوتاه‌تری (Pot life) در ترکیب مخلوط را نشان می‌دهند. در این مورد، ممکن است قبل از اختلاط، پیش سرد کردن اجزاء مطلوب باشد.

اجزای اپوکسی:

گرم کردن : چندین روش برای گرم کردن مواد کفپوش اپوکسی تا دمایی وجود دارد که در آن اختلاط مؤثر انجام شود. یک روش ساده این است که اجزا را قبل از استفاده در یک اتاق گرم یا انبار در یک شب نگهداری کنید و کمی قبل از استفاده آنها را از اتاق گرم خارج کنید. هنگامی که چنین ذخیره سازی یا گرمایش سریعتر مورد نیاز باشد، می توان از کوره ها استفاده کرد یا حتی محفظه های ساده گرمادهی را ساخت. روش دیگر این است که اجزاء را در ظروف خود در یک حمام آب گرم غوطه ور کنید.

هنگامی که از منابع دمای بالا استفاده می شود، باید مراقب بود که اجزای ترکیب حتی به صورت موضعی در دمایی که ممکن است باعث تخریب ماده شود، گرم نشود. دمای تخریب به ترکیب خاص بستگی دارد. مواد تشکیل دهنده اپوکسی که عموماً در صنعت ساخت و ساز استفاده می شوند، با دمای بالای 150 فارنهایت (65 درجه سانتیگراد) آسیبی نمی بینند. با این حال، باید مراقب بود که با گرم کردن مواد، زمان کاربری بیش از حد کوتاه نشود، زیرا دمای ترکیب مخلوط به طور قابل توجهی بر زمان کاربری یا پات لایف مواد تأثیر می گذارد.

سرد کردن: هنگامی که برای تأمین زمان کاربری کافی نیاز به خنک‌سازی است، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد: نگهداری در سایه، نگهداری در یخچال یا اتاق یخچال، غوطه‌ور کردن ظروف در حمام آب سرد. در هیچ موردی نباید مواد تا حدی سرد شود که اختلاط کافی در دمای زیر حدود 60 فارنهایت (15 درجه سانتیگراد) دشوار شود.

سنگدانه ها:

گرم کردن: سنگدانه‌های ملات یا گروت اپوکسی اغلب قبل از افزودن به ترکیب اپوکسی گرم می‌شوند تا اختلاط آسان‌تر شود، تا کمک کنند ملات اپوکسی یا گروت سریع‌تر عمل کند یا رطوبت سطح سنگدانه‌ها از بین برود. سنگدانه ها، مانند اجزای ترکیبی اپوکسی، ممکن است با ذخیره سازی در یک ساختمان گرم شده یا توسط مشعل ها یا تشعشع گرم شوند. باید مراقب بود که سنگدانه ها بیش از حد گرم نشود زیرا چنین حرارتی می تواند زمان کاربری ملات اپوکسی را محدود کند و ویژگی های ترکیب اپوکسی پخته شده را تغییر دهد. دستورالعمل های سازنده برای ترکیب اپوکسی خاص باید رعایت شود. با این حال، به طور کلی، باید از دماهای بالای 120 درجه فارنهایت (49 درجه سانتیگراد) اجتناب شود.

سرد کردن: سنگدانه هایی که در آفتاب ذخیره شده یا خشک شده اند ممکن است به میزان قابل توجهی بالاتر از دمای معمولی محیط باشند و می توانند زمان کاربری ملات اپوکسی یا گروت اپوکسی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. پخش کردن سنگدانه در لایه های نازک و نگهداری در سایه باعث تسریع خنک شدن می شود. سنگدانه نباید تا حدی خنک شود که در صورت ترکیب با اپوکسی، اختلاط سخت شود و یا تراکم رطوبت از هوا رخ دهد.

ترکیب و آغاز اختلاط:

اجزا:

 دقت مورد نیاز در تناسب اجزا در هر ترکیب اپوکسی متفاوت است. برخی از ترکیبات می‌توانند تغییرات گسترده‌تری را تحمل کنند، اما چنین تغییراتی تنها در صورتی مجاز هستند که داده‌های آزمایشی در دسترس باشند که تأثیر کامل تغییرات را بر خواص مقاومت مکانیکی و شیمیایی ترکیب پخت‌شده نشان دهد.

نسبت اختلاط:

دقیق ترین روش اختلاط، استفاده از واحدهای از پیش متناسب عرضه شده توسط سازنده است به طوری که کل محتویات هر دو ظروف جزء با هم مخلوط شوند. اگر چنین بسته بندی در دسترس نباشد، اجزاء باید با نسبت های مشخص شده توسط سازنده با هم مخلوط شوند. این نسبت ها را می توان با وزن یا حجم بیان کرد.

تجهیزات اندازه گیری خودکار:

تجهیزات اندازه گیری خودکار تجهیزاتی هستند که به طور خاص برای اندازه گیری خمیر یا اجزای چسب مایع طراحی شده است. این دستگاه های اندازه گیری یا از نوع "شات" هستند که در آن مقادیر مشخصی متوالی از هر جزء توزیع می شود یا از نوع پیوسته ای هستند که دستگاه اندازه گیری میزان جریان اجزای اپوکسی را با نسبت مناسب تنظیم می کند.

گروت یا ملات اپوکسی:

گروت ها یا برخی از ملات های اپوکسی با افزودن ترکیب اپوکسی مخلوط به مقدار مشخصی از سنگدانه، ترکیب می شوند. این موضوع دوباره می تواند با استفاده از بسته های از پیش اندازه گیری شده یا وزن یا حجم انجام شود.

اختلاط:

اختلاط سیستم های اپوکسی باید ترکیبی یکنواخت و همگن ایجاد کند.

اجزای اپوکسی:

اجزای ترکیب اپوکسی ابتدا به گونه ای مخلوط می شوند که هم زدن آنها موجب شود که به طور موثر آنها را در یک محلول با هم قرار بگیرند.

اختلاط پیمانه ای: روش های معمولی برای تامین همزن مورد نیاز در ظروف کوچک (یک لیتری) شامل استفاده از کاردک، چاقو پالت یا وسایل مشابه است. برای حجم‌های بزرگ‌تر، یک میکسر غلتشی با هدایت مکانیکی مطلوب است. یک پدال مخلوط کردن رنگ که توسط مته برقی با سرعت پایین هدایت می شود ممکن است با احتیاط استفاده شود تا هوای ایجاد شده توسط همزن که می تواند چسبندگی و استحکام را در صورت سخت شدن شود را کاهش دهد. مخلوط کردن باید تا زمانی ادامه یابد که ترکیب یکدست شود. بسته به ویسکوزیته، چگالی و ویژگی های جریان اپوکسی، این ممکن است از 2 تا 10 دقیقه طول بکشد. مواد خمیر مانند نیز ممکن است روی سطوح صاف با ماله با ضربات مستقیم مکرر مخلوط شوند که تمایل دارند یک جزء را از طریق دیگری بکشند. بسیاری از ترکیبات دارای اجزای آنها به طور مشخص رنگبندی شده اند به طوری که مخلوط کردن رنگ سوم را ایجاد می کند. این برای تعیین اینکه چه زمانی یک ترکیب کامل به دست آمده است بسیار مفید است.

اختلاط پیوسته: تجهیزات تجاری موجود است که اجزای ترکیب اپوکسی را از طریق یک سر اختلاط پمپ می کند که باعث می شود اجزا با هم ترکیب شوند. سرهای اختلاط اغلب با تجهیزات اسپری ایرلس دو جزئی برای پوشش ها و غشاهای اپوکسی استفاده می شود.

اختلاط ملات اپوکسی:

 اختلاط ملات اپوکسی مستلزم آن است که بایندر اپوکسی تک تک ذرات سنگدانه را کاملا خیس کند.

اختلاط دستی: اگرچه انجام این کار دشوار است، اما ملات های اپوکسی را می توان با دست در مقادیر کم با استفاده از کاردک یا ماله مخلوط کرد.

اختلاط مکانیکی: مرجح ترین روش اختلاط، روش های مکانیکی است. مقادیر بیشتری را می توان در میکسرهای سیمان پرتلند یا یک واحد اختلاط که اجزای اپوکسی را با هم مخلوط می کند و به صورت یک توده همگن در می آورد، مخلوط کرد.

اختلاط گروت اپوکسی:

ترتیب اختلاط: گروت های اپوکسی به روشی مشابه ملات های اپوکسی با یک استثنا مخلوط می شوند. در مخلوط‌های نسبتاً سفت، سنگدانه‌های ریزتر باید قبل از سنگدانه‌های بزرگتر به بایندر اپوکسی مخلوط اضافه شود. این ترتیب اضافه کردن به جلوگیری از تمایل مخلوط به "گلوله شدن" با خیس کردن دانه های ریزتر که سطح بیشتری دارند کمک می کند. دانه های ریزتر باید به آرامی اضافه شود.

جلوگیری از جداشدگی: همانطور که در بتن سیمان پرتلند و مخلوط بتن آسفالتی، باید مراقب بود که قبل از افزودن سنگدانه ها به مواد چسبنده، از جدا شدن آنها جلوگیری شود. اگر جداسازی اتفاق بیفتد، گروت اپوکسی یکنواخت نخواهد بود.

سیستم های کفپوش اپوکسی شرکت آبادگران:

شرکت صنایع شیمی ساختمان آبادگران با تولید طیف وسیعی از مواد کفسازی و ارائه سیستم های کفسازی، راهکارهای مناسب اجرایی و دستورالعمل های مرتبط با نحوه اختلاط در هر کدام از سیستم ها را همواره در اختیار مخاطبانش قرار می دهد.

منبع:

ACI 503R-93 : USE OF EPOXY COMPOUNDS WITH CONCRETE